Bãi đá khắc cổ Sa Pa nằm trải dài trên địa phận của 3 xã là Tả Văn, Sử Pan và Hầu Thào, thuộc vùng thung lũng Mường Hoa với tổng diện tích lên đến gần 8 km2.
Bãi đá nằm ngay bên đường đi quanh co dốc núi, gồm 159 tảng đá lớn nhỏ nằm xen kẽ trong cây lá và ngay sát bên đường hoặc giữa ruộng lúa nước,…mới nhìn chả có gì ấn tượng cả, nhưng nếu tận mắt đi xuống nhìn và khám phá, bạn sẽ thấy ngỡ ngàng trước kỳ công nhân tạo từ xa xưa mà chưa có lời giải đáp thỏa đáng.
Tuy Sa Pa không phải nơi duy nhất xuất hiện các tảng đá khắc vì trên thế giới cũng có đến hàng chục điểm tương tự như vậy, nhưng nếu tính riêng ở nước ta thì đây vẫn được xem là một điều kỳ diệu, bởi vì qua đó có thể thấy con người từ xa xưa đã bám trụ vững trên mặt đất, chế ngự được thiên nhiên để tồn tại và phát triển được như ngày nay.
Nếu chỉ xét về mật độ tập trung các tảng đá thì bãi khắc Tả Van xếp đầu tiên khi có 159 tảng đá dãi dầu mưa nắng, trơ trơ giữa trời với những hình khắc, nét chữ viết sơ khai và tiến đến hoàn chỉnh, được nhân dân ta ví như 159 tấm bia đá cổ xưa nhất tại đất nước hình chữ S. Nhìn kỹ vào các tấm bia, chúng ta có thể dễ dàng nhận ra các hình vẽ cơ bản như hình chữ nhật, hình vuông, hay các nét vạch đơn, vạch đôi đơn giản, cho đến những đường song song, đường cắt ngang và những hình người, chim thú, khung cảnh sinh hoạt... Từ đó mà ta có thể có những cách đoán định, hình dung và lý giải đó như là hình đồ bản, giúp con người ghi chép lại các vấn đề trong cuộc sống như về của cải, quan niệm về đời sống, thời tiết ở thời cổ xưa...
Gần đây, các nhà nghiên cứu đang tập trung tìm hiểu về một vài cảnh sinh hoạt được khắc trên các phiến đá. Đặc biệt là cảnh nam nữ ân ái duy trì, phát triển nòi giống được miêu tả khá thật nhưng vẫn theo mô típ quen thuộc, gần gũi với các hình vẽ đã từng phát hiện trên các di vật đồ đồng cách đây 2500-2600 năm ở Việt Nam. Đó là hình ảnh thể hiện tục thờ "sinh thực khí", một trong những tín ngưỡng phồn thực rất tự nhiên, thuần phác của người Việt cổ. Qua đó, có thể tính ước đoán tuổi của các hình khắc và nét vẽ trên tảng đá ở Sa Pa thuộc khoảng trên dưới 2500 năm. Qua đó cho thấy bàn tay, trí óc của người Việt xưa đã khá phát triển và củng cố thêm nhận định của các nhà khoa học về việc cho rằng Việt Nam là một trong những cái nôi của nền văn minh nhân loại.
Thú vị là thế mà bãi đá khắc cổ tại Sa Pa mới chỉ được nhà Đông dương học người Pháp gốc Nga mang tên Vichto Gôlubép phát hiện vào năm 1923. Sau đó, kỳ quan này mới được tìm hiểu và giới thiệu rộng rãi với người dân trong và ngoài nước thông qua các phương tiện truyền thông.
Đối với người Việt Nam, đến thăm bãi đã khắc cổ Sa Pa giúp bạn có có thêm điều kiện so sánh với các hình khắc trên đá, trên di vật bằng kim loại hay sừng thú đã từng được tìm thấy trước đó.
