Nếu bạn không biết con cù kỳ là con gì, hình thù ra sao thì hãy đến Hạ Long. Loài cù kỳ cùng họ với loài cua, ở nhiều nơi gọi là con cua đá, con cùm vùm. Nhiều vùng biển nước ta có cù kỳ nhưng ngon nhất, nổi tiếng nhất thì phải là cù kỳ Quảng Ninh. Cù kỳ to hơn cua, không ngọt bằng cua, không nhiều thịt bằng cua nhưng người ta lại chọn ăn cù kỳ vì cù kỳ ăn ngon hơn ghẹ rất nhiều.
Con cù kỳ đã kẹp ai thì kẹp rất đau, vì nó to hơn cua nên càng to hơn và dĩ nhiên kẹp cũng đau hơn. Người ta rỉ tai nhau giai thoại cù kỳ mà kẹp thì sấm ầm ầm mới buông ra, có lẽ vì thế mà cù kỳ có tên tiếng anh dịch ra là cua sấm. Người ta có thể hấp cù kỳ, nướng hoặc sốt me hay làm bún cù kỳ đều ngon. Lựa chọn con cù kỳ tươi nguyên, vẫn còn bò được trong chậu, lấy con chắc khỏe rửa qua rồi hấp với bia, xé ra chấm muối tiêu ăn ngon phải biết.
Cù kỳ nướng cũng ngon không kém, người ta nướng con cù kỳ trên bếp than hoa hồng rực đến lúc càng nứt ra, mùi cù kỳ chín thơm nức mũi khiến ai nấy đều hào hứng. Tách thịt cù kỳ ra thấy thịt trắng hồng, chấm muối tiêu, tương ớt đều ngon. Bất cứ ai từng ăn cù kỳ đều tầm tắc khen ngon không kém gì cua biển, một ngày đầy gió và nắng du khách đến quán cạnh bờ biển gọi cù kỳ nướng, cù kỳ hấp ra thưởng thức, làm vại bia nhậu lai rai với bạn thì tuyệt biết bao.
Bún cù kỳ rất đặc biệt, hấp dẫn thực khác. Nước dùng được nấu từ tôm nõn, xương ngọt lịm, thịt cù kỳ gỡ ở càng ra xào thơm với tỏi và nước mắm thơm lừng. Bún trắng tin bỏ bát, chan nước dùng và chút cà chua, dọc mùng, thêm thịt cù kỳ xào, chút rau thơm, hành lá, mùi tàu khiến thực khách chảy nước miếng.
Bún cù kỳ hay được bán cùng bún tôm, bún bề bề, nếu muốn có thể gọi bát bún thập cẩm để vừa ăn cù kỳ vừa ăn bề bề, tôm nõn. Vừa ăn hải sản vừa húp chút nước dùng ngọt, bún mềm thơm ngon trôi vào bụng ngon đến nỗi tưởng mình có thể ăn mãi không thôi nhưng thực chất một bán bún cù kỳ đầy ụ đã khiến ta no đến thở không nổi rồi. Hạ Long luôn chiều lòng du khách thích thưởng thức món ngon vì Hạ Long có những đặc sản khó cưỡng lại lòng người. Hãy đến Hạ Long một mình để hưởng trọn vẹn những tinh túy của đất trời, của ẩm thực.