Một trong những điểm đến thu hút khách du lịch ở Hạ Long chính là trung tâm văn hóa nổi Cửa Vạn. Đến với trung tâm văn hóa nổi Cửa Vạn du khách được chiêm ngưỡng và khám phá cuộc sống mưu sinh thường ngày của ngư dân cũng như những nét văn hóa, phong tục tập quán vùng biển nơi đây.
Nằm ở bờ tây của vịnh Bắc Bộ với hàng nghìn hòn đảo đẹp mê hồn hấp dẫn hàng triệu du khách trong và ngoài nước đến tham quan, chiêm ngưỡng, vịnh Hạ Long nằm trong top bảy kỳ quan thiên nhiên mới được thế giới công nhận, là một danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp thu hút khách du lịch trong và ngoài nước.
Du khách từ bến Đoan mất khoảng hai tiếng lênh đênh trên vịnh thì sẽ có mặt ở trung tâm văn hóa nổi Cửa Vạn, điểm du lịch này nằm trong mười hai dự án của bảo tàng sinh thái Hạ Long, xây dựng ở vụng Tùng Sâu, khu vực làng chài Cửa Vạn địa bàn phường Hùng Thắng, thành phố Hạ Long. Trung tâm văn hóa nổi Cửa Vạn có diện tích khoảng hơn 330 mét vuông được thiết kế theo kiểu nhà bè, đi vào hoạt động hồi tháng 8 năm 2007.
Hiện nay trung tâm văn hóa nổi Cửa Vạn có hệ thống trưng bày triển lãm các hiện vật theo sáu chủ đề bao gồm tự nhiên và con người, đời sống vật chất, phương thức kiếm sống, tâm linh và cuộc sống tinh thần, thủy cư và cuộc sống, cho hôm nay và muôn đời sau. Mục đích của việc trưng bày này chính là giới thiệu đến mọi người và nhất là du khách những giá trị văn hóa, lịch sử và bảo tồn cũng như phát huy các giá trị này.
Ngư dân ở Hạ Long có những nét độc đáo riêng biệt khác hẳn với cư dân vùng sông nước trên đất nước hình chữ S. Nơi ở của ngư dân Hạ Long ngàn đời nay chính là con thuyền lênh đênh trên khơi, hàng nghìn hòn đảo trong vịnh che chắn, bảo vệ cho mái nhà của họ. Cuộc sống tuy mưu sinh vất vả nhưng vẫn luôn đầy ắp tiếng cười với những làn điệu hát giao duyên ngọt ngào.
Hiện nay ban quản lý vịnh Hạ Long đang xúc tiến triển khai một vài mô hình truyền thống để làm nơi trưng bày các ngư cụ, phương thức đánh bắt thủy sản, nghề thủ công và trình diễn các loại văn hóa phi vật thể. Trung tâm văn hóa nổi Cửa Vạn cũng là nơi mà du khách được thưởng thức các bộ phim phóng sự hoặc tài liệu về cuộc sống của ngư dân vịnh Hạ Long hay các lễ hội, ẩm thực của Hạ Long do chính các ngư dân đảm nhận, thực hiện.
